Παρασκευή 8 Ιουνίου 2012

Ποιος τηλεοπτικός διάλογος; Ποια δημοκρατία;



Αφορμή του άρθρου η περίπτωση ξυλοδαρμού γνωστής βουλευτού του ΚΚΕ από βουλευτή της «Χρυσής Αυγής» εχτές σε τηλεοπτική εκπομπή . Κατά γενική παραδοχή :¨αντιδημοκρατική πράξη¨. Και πλέον ολόκληρο το Πανελλήνιον  για άλλη μια φορά ασχολείται με  το γνώριμο και νοσηρό  αναμάσημα των θεμάτων που επιβάλλει το μονοπώλιο της Μαζικής ενημέρωσης.

 Ρηχά, επιπόλαια, εύκολα, γρήγορα  και εκ του ασφαλούς ο νεοέλλην ραγιάς επιδίδεται με χαρά στο προσφιλές του σπορ του τηλεοπτικού και διαδικτυακού κριτή, που είτε κάνοντας κουβέντες δεξιά κι αριστερά είτε στέλνοντας ηλεκτρονικά μηνύματα παντού είτε αφήνοντας ένα σχόλιο – συνήθως σε greeklish, σε απαράδεκτα ελληνικά, με νοηματικά χάσματα, ασάφειες και ανακρίβειες-  σε στήλες αναγνωστών, σε κοινωνικά δίκτυα και όπου αλλού βρει,  θεωρεί κιόλας πως εξάντλησε το χρέος του προς τη δημοκρατία.

Για ποια, αλήθεια, δημοκρατία μιλάμε; Μήπως τη γνώρισε κανείς ποτέ; Μήπως ξέρει να μας περιγράψει κανείς ποια μορφή έχει αυτή η πολυσυζητημένη κυρία; Γιατί απ΄ όσο μπορώ να γνωρίζω, η δημοκρατία, το πολίτευμα που ορίζεται ετυμολογικά ως η εξουσία των πολλών,  δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή εκχώρηση όλων μας των πολιτικών υποχρεώσεων και δικαιωμάτων σε αντιπροσώπους που εκλέγονται άνωθεν από την πολιτική ελίτ και επιβάλλονται στις κάλπες των πληβείων μέσω της απαραίτητης δόσης τηλεπροπαγάνδας.

Η δημοκρατία, της οποίας το όνομα καπηλεύεται όποιος προλάβει και πρώτα ο αστικός κοινοβουλευτισμός, προϋποθέτει πολίτες, όχι ιδιώτες. Ο πολίτης υπακούει σε κανόνες και νόμους που θεσπίζει κατόπιν ώριμου κοινωνικού διαλόγου και με κοινωνική συναίνεση, και αυτούς τους κανόνες και νόμους τους σέβεται, τους τηρεί και μάχεται για την τήρησή τους, όχι μόνον επειδή προασπίζουν τα δίκαιά του, αλλά επειδή αποτελούν το θεμέλιο  της εύρυθμης λειτουργίας ολόκληρης της κοινωνίας. 

Όταν, ωστόσο, έχει αποκλειστεί από τη συμμετοχή του στην νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, όπως συμβαίνει σήμερα, τότε παύει να είναι πολίτης με τους όρους της δημοκρατίας, καθώς δεν υπάρχει πλέον δημοκρατία. Καταχρηστικά φέρουν το όνομα της δημοκρατίας η κοινοβουλευτική ολιγαρχία και το όνομα του πολίτη ο δουλοπάροικος, ο ραγιάς. Και ο ραγιάς, ευνουχισμένος από πολιτικά δικαιώματα και υποχρεώσεις, είδαμε παραπάνω πως αντιλαμβάνεται το χρέος του στη «δημοκρατία». 

Επιστρέφοντας στην αφορμή του σημερινού άρθρου: Για άλλη μια φορά καταναλώσαμε «τηλεοπτική δημοκρατία». Και άλλη μια φορά διδάχθηκε η κάθε οικογένεια ποια πρότυπα οφείλει να έχει και πώς πρέπει να διεξάγεται ο διάλογος. Συνάγοντας τα συμπεράσματά μας: ούτε περιορισμός χρόνου ομιλίας και δευτερομιλίας για κάθε ομιλητή απαιτείται, ούτε περιορισμός στο υπό συζήτηση θέμα, ούτε υποχρέωση να τεκμηριώνονται με επιχειρήματα οι εκάστοτε θέσεις του ομιλητή, ούτε υποχρέωση του κάθε συνομιλητή να εκφράζεται με σεβασμό προς τους υπόλοιπους συμπαρευρισκομένους, ούτε ο αναπόφευκτος αποκλεισμός του λόγου σε όποιον, παρά τις συστάσεις του συντονιστή δημοσιογράφου, συνεχίζει να παραβιάζει τους στοιχειώδεις αυτούς κανόνες δημόσιου διαλόγου.

Μέσα σε αυτό το άναρχο πλαίσιο «διαλόγου» εμπλουτιστήκαμε και με ένα νέο δίδαγμα του πώς πρέπει να εννοούμε το δημοκρατικό διάλογο: εφόσον αγωνιζόμαστε χωρίς κανόνες, επιβάλλεται να εκμηδενίσουμε τον αντίπαλο παντί τρόπω. Όταν πια όχι μόνον καμιά προβλεπόμενη διαδικασία δεν τηρείται, αλλά ούτε το ύψωμα της φωνής,  ούτε οι παρεμβολές στο λόγο του συνομιλητή, ούτε οι προσβολές, κοροϊδίες, προσωπικές επιθέσεις και ύβρεις εναντίον του πατάσσονται, άρα επιτρέπονται, δικαιούμαστε λοιπόν, όπως συμβαίνει σε μια τάξη όπου ο δάσκαλος έχασε τον έλεγχο, και να χειροδικήσουμε και να ζητήσουμε να αποφύγουμε την τιμωρία.

Ποιος, λοιπόν, πρέπει τώρα να τιμωρηθεί; Προφανώς όλοι τους. Τη βασική ωστόσο ευθύνη φέρει ο εμφανιζόμενος ως οικοδεσπότης και συντονιστής δημοσιογράφος και ο τηλεοπτικός σταθμός του, που χάριν της τηλεθέασης και επιλέγει εκρηκτικές ιδιοσυγκρασίες που βάζει να γειτνιάσουν στο πάνελ και καθόλου δεν απαιτεί δεσμευτική τήρηση στοιχειωδών κανόνων διαλόγου, είτε εκ προοιμίου είτε καθ΄ οδόν, καθώς διόλου δεν τους επικαλείται όταν ανεβαίνουν οι τόνοι. Χωρίς να θέλω εσπευσμένα να του καταλογίσω σκηνοθετημένη παράσταση, εντούτοις όφειλε ως έμπειρος δημοσιογράφος να θέσει κάποιο, έστω,  πλαίσιο, ώστε να αποφευχθούν τα έκτροπα. Συνεπώς, δικαιολογημένα αξίζει να τιμωρηθεί από το ΕΣΡ.

 Αλλά και οι προσκεκλημένοι συνομιλητές, αν πραγματικά αισθάνονταν να θίγονται από την άναρχη κατάσταση, θα απαιτούσαν  να ισχύουν οι προαναφερθέντες κανόνες. Προφανώς δεν είχαν ακόμη διακρίνει ότι κινδυνεύουν και από σωματική, όχι μόνον φραστική βία. Προς γνώσιν και συμμόρφωσιν, ώστε να διεκδικούν από μόνοι τους κανόνες και να τους σέβονται, και όχι να ζητούν αποκλεισμό όσων πρεσβεύουν διαφορετικές θέσεις από τις δικές τους. Εξάλλου, άνθρωποι που αδιαφορούν για την τήρηση κανόνων, όχι μόνον δεν έχουν τίποτε να μας προσφέρουν, αλλά ούτε και η απουσία τους από το Κοινοβούλιο θα έβλαπτε την πατρίδα.

Όσο δε για το δράστη, αυτός ήδη γνώρισε μέρος της τιμωρίας του. Φέρεται ως ο πρωταγωνιστής των επεισοδίων, ως ο κακοποιός που αναζητείται με ένταλμα σύλληψης, ως ο μόνος υπεύθυνος, ως ο άρξας χειρών αδίκων και μάλιστα εις βάρος γυναικών κ.α. Του αξίζει να μείνει εκτός Κοινοβουλίου. Άξιζε, ωστόσο, να καρπωθούν οι αντίπαλοι κομματικοί σχηματισμοί, ωσάν να ήταν εκείνοι τα αθώα θύματα, όλο το δίκαιο και όλα  τα οφέλη εις βάρος της δικής του παράταξης, επειδή ο ίδιος αδυνατεί να αυτοκυριαρχηθεί  και κατέληξε  να χειροδικεί και φυγοδικεί;

Κλείνοντας, η τιμωρία του Έλληνα είναι να ανέχεται και να αποζητά τέτοιους εκπροσώπους, να εμπιστεύεται τέτοιους τηλεοπτικούς σταθμούς, να περιμένει από άλλους, ίδιους με αυτόν ή και χειρότερούς του, να σώσουν την πατρίδα, να εθίζεται με τη βία, φραστική ή σωματική, ωσάν να ήταν εξελικτική αναγκαιότητα, και στην επόμενη φάση να δικαιολογεί και ακόμη χειρότερες συμπεριφορές από όσες ήδη παρακολούθησε. Με μια κουβέντα: να μένει σιδηροδέσμιος στο σπήλαιο της απαιδευσίας και άγνοιας, που περιέγραφε ο Πλάτωνας.


8-6-2012
Αντώνιος Παπαϊωάννου
Φιλόλογος

Δεν υπάρχουν σχόλια: