ο Θάνατος του Κ. Παλαμά: "Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!"

Σαν χθες, 27 Φλεβάρη το 1943, πεθαίνει στην Αθήνα, σε ηλικία 84 ετών, ο κορυφαίος Έλληνας ποιητής, δοκιμιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας, διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας Κωστής Παλαμάς. Υπήρξε μια από τις σπουδαιότερες πνευματικές φυσιογνωμίες του νέου Ελληνισμού.

Στο ποιητικό του έργο κυριαρχεί η Ελλάδα ως ιδανικό και αντικείμενο αγάπης, η πορεία του ελληνικού έθνους μέσα στους αιώνες, η προσπάθεια δημιουργικής αφομοίωσης του αρχαιοελληνικού πνεύματος και της λαϊκής παράδοσης και το πνεύμα της οικουμενικότητας του ελληνικού πολιτισμού.

Τράνταζε ο Σικελιανός

«Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!

Και στον «Εξάγγελο» ο Μ. Λουντέμης:

«Ρίγη προφητικά μάς διαπέρασαν όλους. Οι τόνοι της φωνής του ξεχύθηκαν εξαγγελτικοί ως κάτω στην πόλη, εισέβαλαν απ’ τα Προπύλαια κι ανέβηκαν στην Ακρόπολη! Κι εκεί… Το ποίημα δεν είχε ακόμα τελειώσει. Οι τόνοι του μόλις είχαν αρχίσει να σβήνουν… Και τότε, με τα χείλη του Λαού, απάντησε —από απόσταση ενός αιώνα— σε τούτον τον Έ λ λ η ν α Ποιητή, ένας άλλος Έ λ λ η ν ας   Ποιητής: Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή Σε γνωρίζω από την όψη που με βια μετράει τη γη….. Είχαμε ασυναίσθητα γονατίσει Και ψέλναμε Μεγαλόφωνα. Τον Ύμνο μας, της αστρομέτωπης Λ ε υ τ ε ρ ι ά ς!»

Όταν τελείωσε η νεκρώσιμη ακολουθία, ο Σπύρος Μελάς, ο Άγγελος Σικελιανός και νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο και κατευθύνθηκαν προς τον χώρο της ταφής. Την ώρα που θα εναπόθεταν το φέρετρο μέσα στη γη, πλησίασε ο αντιπρόσωπος του κατακτητή, ο δοσίλογος πρωθυπουργός Λογοθετόπουλος, να καταθέσει στεφάνι.

Τότε, ο λογοτέχνης Γιώργος Κατσίμπαλης άρχισε να τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο: «Σε γνωρίζω από την κόψη…». Ακολούθησε το συγκεντρωμένο πλήθος, «πρώτα δειλά –περιγράφει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος– ύστερα η φωνή κατάκτησε όλον τον κόσμο, μυριόστομη. Ήταν η στιγμή η πιο συγκινητική. Ο κόσμος τραγουδούσε με πάθος. Κάποιος φώναξε Ζήτω η ελευθερία του πνεύματος. Αλλά ο κόσμος ήθελε ελευθερία σκέτη και φώναζε Ζήτω η Ελευθερία!».

Ένα από τα σημαντικά έργα του Παλαμά είναι ο «Δωδεκάλογος του Γύφτου»,

που  είναι ο καρπός της ανήσυχης στάσης του ποιητή απέναντι στις οικονομικές Εθνικές Κοινωνικές, Πολιτικές και Πνευματικές διαμορφώσεις σε μια κρίσιμη στιγμή της νεότερης ιστορίας μας.

Η ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ «ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟΥ» Με πόσες αλήθεια  ομοιότητες μέχρι και σήμερα;

«Στον οικονομικό τομέα συνεχίζεται η ίδια η τακτική. Νέες φορολογίες όπως είναι η αύξηση του δασμού του σταριού (1905), εξαθλιώνουν ακόμα πιο πολύ τις απορότερες τάξεις. Η ολιγαρχία κερδοσκοπεί πάνω στη λαϊκή δυστυχία. Οι φόροι βαρύνουν τις παραγωγικές τάξεις. Το 1903 “ο Έλληνας θα φορολογείται με 49 χρυσές δραχμές ετησίως κατά κεφαλή. Τα τρία τέταρτα θα διαθέτει υπέρ των πατριωτικών σκοπών. Ενώ τίποτα το ριζικό δεν θα γίνεται δια την πολεμική οργάνωση, η ολιγαρχία στράγγιζε τις παραγωγικές τάξεις, συμμαχούσα με την κεφαλαιοκρατία»