Πόσες φορές δεν έχουν ακούσει οι Έλληνες πολίτες την περίφημη φράση,
“ Δε ξέρω τι να σας πω, εγώ είμαι ένας απλός υπάλληλος”, σε κάποια από τις πολλές Δημόσιες Υπηρεσίες, όταν απευθύνονται σε κάποιον υπάλληλο, για να λύσουν κάποιο τους πρόβλημα.
Το παράδειγμα δεν είναι κάποιο μεμονωμένο περιστατικό, είναι το μόνιμο σχεδόν φαινόμενο, όσες φορές ζητάει ο πολίτης ενημέρωση ή διεκπεραίωση κάποιας περισσότερο σύνθετης εργασίας ,από την παραλαβή ή την υπογραφή ενός εγγράφου.
Σήμερα η εικόνα της Δημόσιας Διοίκησης δε διαφέρει και πολύ, τηρουμένων των αναλογιών, από αυτήν της προ εικοσαετίας.
Ο ρυθμός εργασίας και η αξιοπιστία των Δημοσίων Υπαλλήλων, έχει γίνει παράδειγμα προς αποφυγή, ενώ θα έπρεπε να συμβαίνει το εντελώς αντίθετο.
Γιατί όμως η Δημόσια Διοίκηση έφθασε σε αυτό το σημείο; Τα προβλήματα και οι αιτίες είναι πάρα πολλά και θα προσπαθήσουμε οριακά να ανοίξουμε το φάκελο αυτόν ,που σύμφωνα με τις απόψεις που υπερισχύουν , η Δημόσια Διοίκηση αποτελεί το μεγάλο ασθενή του Ελληνικού Κράτους.
Σημειώνουμε μερικά από τα προβλήματα:
• Στη χώρα μας δεν υπάρχει ένα αξιόπιστο και μακρόπνοο σύστημα μέτρησης και αξιολόγησης της απόδοσης των υπηρεσιών και του προσωπικού .Στην ουσία δεν υπάρχει ,γιατί κανείς δε θέλει να εφαρμόσει σύστημα. Όταν τέθηκε σε ισχύ ο Ν.3230/2004, που καθιέρωνε ένα τέτοιο σύστημα, με βάση προκαθορισμένους στόχους και αυτός ο Νόμος σήμερα δεν εφαρμόζεται καθόλου ή όπου εφαρμόζεται αυτό γίνεται πλημμελώς, τι άλλο πρέπει να υποθέσουμε από το ότι, κανείς δε θέλει την εφαρμογή του ,παρά τα αντιθέτως λεγόμενα;
• Δεν υπάρχει και δεν εφαρμόζεται σταθερό βαθμολόγιο ,που να είναι ο εγγυητής της σταδιοδρομίας των υπαλλήλων. Σήμερα εφαρμόζεται το 6ο κατά σειρά βαθμολόγιο του Δημοσιοϋπαλληλικού Κώδικα, μέσα σε 20 χρόνια!!
• Στις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας, το σύστημα βαθμολογίας και προαγωγών, στηρίζεται κυρίως στην προσωπική αντίληψη του βαθμολογούντος .
• Δεν υπάρχει δίκαιο μισθολόγιο, με αποτέλεσμα πολλοί υπάλληλοι όχι μόνο να αισθάνονται, αλλά και να είναι αδικημένοι.
• Δεν έχουν καθοριστεί ακόμη και συνεχίζεται αυτή η πρόκληση ,να μην υπάρχει προσδιορισμός καθηκόντων υπαλλήλων και αξιολόγηση κάθε θέσης εργασίας.
• Δεν υπάρχει δομή οριζόντιας επικοινωνίας μεταξύ των υπηρεσιών , που ενισχύεται αρνητικά από τη μη κινητικότητα των υπαλλήλων.
• Υπάρχει αδικαιολόγητη κατάτμηση των υπαλλήλων, ανάλογα με την ειδικότητά τους, σε πολύ μεγάλο αριθμό διαφορετικών κλάδων, χωρίς οργανική ωφέλεια.
• Η επιμόρφωση των υπαλλήλων, δεν έχει ορθολογική λειτουργία, αποτελεί επιδίωξη ,αλλά με τον τρόπο που γίνεται δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Συνήθως γίνεται όχι με πρόγραμμα, αλλά με τη διαθεσιμότητα της περιόδου σε υπαλλήλους και εκπαιδευτές. Στους ΟΤΑ η επιμόρφωση είναι σχεδόν άγνωστη υπόθεση.
Με όσα αναφέρθηκαν προηγούμενα ,που θα μπορούσαν να είναι και άλλα τόσα, το ερώτημα είναι : Πως μπορεί να λυθεί το πρόβλημα;
Κατά την άποψή μας, ο κύριος λόγος που είναι καθηλωμένη η Δημόσια Διοίκηση , είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης ,που είναι διαχρονική.
Βέβαια προσπάθειες έγιναν κατά καιρούς ,αλλά πάντοτε δεν ολοκληρώνονταν.
Οι πολιτικές ηγεσίες ,παρά τις άφθονες και πομπώδεις δηλώσεις και αναφορές περί μεταρρυθμίσεων στο χώρο της Δημόσιας Διοίκησης, στην πραγματικότητα ποτέ δεν θέλησαν να ταράξουν τα νερά και να βγάλουν από τη μακαριότητα τη Δημόσια Διοίκηση. Το πολιτικό κόστος και εδώ, έπαιξε και παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο.
Αν αναλογιστούμε , ότι από το 1990 κάθε κυβέρνηση εφαρμόζει και ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα και ότι ακόμα βρισκόμαστε στο ίδιο σημείο εκκίνησης ,αντιλαμβανόμαστε για το ποιος και τι φταίει.
Σήμερα εφαρμόζεται το επιχειρησιακό σχέδιο Διοικητικής Μεταρρύθμισης 2007-2013, που χρηματοδοτείται μάλιστα και με 500 εκατ. ευρώ. Είναι απολύτως βέβαιο ,ότι τελικά και αυτό δε θα οδηγήσει, όπως και τα προηγούμενα, πουθενά, εκτός από το σίγουρο κέρδος που θα αποκομίσουν κάποιες εταιρείες συμβούλων ,που θα επιμεληθούν τα προγράμματα.
Αυτή είναι η ΑΛΗΘΕΙΑ, όσο σκληρή και αν ακούγεται.
Εκτός όμως από τη θεωρητική ανάλυση, έχουμε να παραθέσουμε και κάποια αριθμητικά και στατιστικά δεδομένα, που δεν επιδέχονται αμφισβήτηση.
Ας δούμε για παράδειγμα , πως οι πολιτικές ηγεσίες αξιοποίησαν το ανθρώπινο δυναμικό που εκπαιδεύτηκε για να ενισχύσει και να ανυψώσει τη Δημόσια Διοίκηση. Θα αναφερθούμε στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.
Η Σχολή ιδρύθηκε το 1983, από τον Α.Παπανδρέου, στο πρότυπο της Γαλλικής ΕΝΑ.
Ο διορατικός πολιτικός Ηγέτης που επαγγέλθηκε την ΑΛΛΑΓΗ στη χώρα μας ,είχε έγκαιρα διαπιστώσει το πρόβλημα της πάσχουσας Δημόσιας Διοίκησης ,που δρούσε στο πλαίσιο ενός αντιδραστικού και συντηρητικού και όχι μόνο Κράτους.
Η ιδέα υπήρξε για εκείνη την εποχή πολύ εντυπωσιακή και προοδευτική.
Σήμερα 25 χρόνια μετά ,η στατιστική μας προσγειώνει στην πραγματικότητα.
1. Από τους 1517 αποφοίτους, ΚΑΝΕΝΑΣ δεν έχει γίνει Γενικός Διευθυντής.
2. Διευθυντές 36 , έναντι δικαιουμένων 300.
3. Τμηματάρχες 231 , από τους 1000 δικαιούμενους.
4. Οι προσφυγές δικαίωσης και οι Αποφάσεις που εκδόθηκαν, παραμένουν ανενεργές , σε αντίθεση με τα περί αποκαταστάσεως λόγια των εκάστοτε αρμόδιων υπουργών.
1. Σιγά- σιγά τα “ ακριβή ” τμήματα απομακρύνθηκαν γιατί θίκτικαν συντεχνιακά συμφέροντα.
Π.χ .Καταργήθηκε το τμήμα Διπλωματικής κατεύθυνσης ,όπως και αυτό των Μορφωτικών Ακολούθων και το τμήμα Κοινοτικής κατεύθυνσης. Όλα υπήχθησαν και πάλι ,όπως παλιά, στο Υπουργείο Εξωτερικών ,προφανώς γιατί κάποιοι γόνοι , τα είχαν βρει σκούρα στις εξετάσεις της Σχολής.
Αφού λοιπόν, η κατ’ εξοχή καλλίτερη Σχολή του Δημοσίου, για την εκπαίδευση και κατάρτιση ικανών στελεχών που στελεχώνουν κατά κύριο λόγο τη Δημόσια Διοίκηση , έχει αυτή την αντιμετώπιση ,τι το καλό μπορούμε να περιμένουμε από την ταλαίπωρη και
συκοφαντημένη Δημόσια Διοίκηση.; Πολύ λίγα πράγματα είναι η απάντηση .
Με τη λογική αυτή που συνεχίζει να επιδεικνύει η Πολιτεία ,δεν είναι δυνατό να αλλάξει τίποτα στο “ Βασίλειο των Χαρτογιακάδων”.
Τελευταία παρατηρούμε μία κινητικότητα προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης των στελεχών της ΕΣΔΔ, που ξεκινάει από τη βούληση του ίδιου του Πρωθυπουργού Γ.Παπανδρέου.
Περιμένουμε με αγωνία να δούμε τα αποτελέσματα αυτής της κινητικότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου