Το 1912 η κυβέρνηση του Βενιζέλου προχώρησε στη επαναφορά των κοινοτήτων (Ν. ΔΝΖ΄ 1912), που θα αποτελούσαν διοικητική διαίρεση παράλληλη και όχι υπαγόμενη σε δήμο. Οι κοινότητες μαζί με τους δήμους συγκαταλέγονταν στον πρώτο βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης. Η αναβίωση των κοινοτήτων έγινε αντιληπτή ως πράξη δικαιοσύνης και δημοκρατίας, ώστε η διοίκηση να έλθει πλησιέστερα στον πολίτη, γεγονός που θεωρούνταν δύσκολο με τους μεγάλους τεχνητούς δήμους. Βασικές προϋποθέσεις για να χαρακτηρισθεί ένας μόνιμος οικισμός κοινότητα έπρεπε: να διαθέτει σχολείο στοιχειώδους εκπαίδευσης, να κατέχει περιουσία και οικονομική δυνατότητα να αντιμετωπίζει τις δαπάνες διοίκησης και να έχει αριθμό κατοίκων άνω των 500. Η κοινότητα διοικείται από αιρετό κοινοτικό συμβούλιο αποτελούμενο από 5-15 μέλη. Με βάση το Ν. ΔΝΖ΄ 1912 συγκροτήθηκαν 100 δήμοι περίπου και 5.500 κοινότητες (πολλές κοινότητες υπήρξαν θνησιγενείς αν και ο νομοθέτης είχε προβλέψει την εκούσια συνένωση τους). Τα όρια των τοπικών αυτοδιοικήσεων καθοριζόταν με ειδική διαδικασία και υπήρχε για αυτό τον λόγο ειδικό διοικητικό δικαστήριο ορίων δήμων και κοινοτήτων. Για την υιοθέτηση του προαναφερθέντος νόμου, ακόμη και η αντιπολίτευση του Βενιζέλου θεώρησε ότι οι κοινότητες αποτελούσαν τη «φυσική διοίκηση» των Ελλήνων.
Στις 31 Αυγούστου 1912 (ΦΕΚ 262Α) δημιουργήθηκε, μεταξύ των άλλων κοινοτήτων και αυτή του Κορωπίου, η οποία μέσα στα όρια της είχε και τον οικισμό της Βάρης. Αργότερα, μετά τη μικρασιατική καταστροφή, η απότομη αύξηση του πληθυσμού και η οικοδομική εξάπλωση όλων των οικισμών της Αττικής, εξαιτίας των προσφύγων, έφερε σε αδυναμία πολλούς δήμους από την άποψη των πόρων και της οργάνωσης. Για τη θεραπεία αυτού του φαινόμενου το 1925 εφαρμόσθηκε με επιτυχία το σύστημα της διοικητικής αποκέντρωσης. Στο πλαίσιο αυτό στις 6 Ιουλίου 1929 (ΦΕΚ 221Α) η Βάρη αποσπάσθηκε από την κοινότητα Κορωπίου και σχημάτισε δική της κοινότητα. Με την ίδια διοικητική απόφαση οι οικισμοί Βουλιαγμένης και Βούλας αποσπάσθηκαν από την κοινότητα Κορωπίου και προσαρτήθηκαν στην Βάρη. Αργότερα στις 17 Μαρτίου 1934 (108Α) η κοινότητα Βούλας απέκτησε δική της νομική προσωπικότητα και ένα χρόνο μετά στις 29 Ιανουαρίου 1935 (ΦΕΚ 21Α), το ίδιο συμβαίνει και με τη Βουλιαγμένη. Οι αρμοδιότητες των κοινοτήτων ήταν η αυτοδιοίκηση των «εκ του κοινωνικού και δημοσίου αυτών προορισμό απορρεουσών ιδίων τοπικών υποθέσεων». Ο νομοθέτης δεν προσδιόριζε ποίες ήταν οι τοπικές υποθέσεις, με αποτέλεσμα να προκύπτει ασάφεια ως προς τις αρμοδιότητες. Οι κοινότητες παρείχαν στοιχειώδεις διοικητικές υπηρεσίες, όπως η έκδοση πιστοποιητικών και δεν ήταν σε θέση να εκτελέσουν έργα, παρά μόνο με τη βοήθεια της νομαρχίας. Τα έσοδα δεν επαρκούσαν για την κάλυψη των διοικητικών λειτουργιών, με συνέπεια οι κοινότητες να εξαρτώνται άμεσα από τον διορισμένο νομάρχη.
Οι τρεις κοινότητες στις 26 Ιουλίου 1943 (ΦΕΚ 223Α) υπήχθησαν στη νομαρχία Αττικής (η νομαρχία μέχρι τότε περιλάμβανε την Αττική και τη Βοιωτία και ονομαζόταν «νομαρχία Αττικοβιωτίας»). Στις 23 Αυγούστου 1983 (ΦΕΚ 98Α) η Βούλα έγινε δήμος, στις 28 Μαΐου 1985 (ΦΕΚ 99Α) ακολούθησε η κοινότητα Βουλιαγμένης και τέλος στις 30 Αυγούστου 1990 (ΦΕΚ 112Α) η Βάρη (μαζί με τη Βάρκιζα). Σήμερα, με το πρόγραμμα Καλλικράτης οι τρεις δήμοι (Βούλας-Βουλιαγμένης και Βάρης) συνενώνονται εκ νέου.
Ανδρέας Καστάνης
Αναπληρωτής Καθηγητής Στρατιωτικής Ιστορίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου